In de afgelopen week hadden we al het eerste deel het framebouwverhaal van de huidige Fietser. Vandaag wordt het frame gesoldeerd en afgewerkt.
De netheidstruc
Het verstekken van de buizen, d.w.z. de buisuiteinden aanpassen zodat ze in elkaar passen, klinkt eenvoudig. Meet, markeer en vijl de leiding. Een kwartier later verrast Pete me met een verhaal over een student die "het dossier met slechts één hand gebruikte alsof het een zwaard was!". Ik realiseer me dat ik dezelfde fout heb gemaakt en vraag Pete naar de juiste techniek. Zie, binnen slechts enkele minuten heeft het uiteinde van de buis een gelijkmatige kromming. Les geleerd.
Dus nadat de zitbuis in verstek is gezet, legt Pete me uit dat reinheid de sleutel is tot de sterkte van een gesoldeerde verbinding. Elke oppervlakteverontreiniging kan de stroom van het messing verstoren. En als er tijdens verhitting oxidatie optreedt, leidt dat tot roetneerslag "dat reageert met het messing en resulteert in een zwakke binding." Zandstralen lost het eerste probleem op, beide delen insmeren met vloeimiddel lost het laatste op.
"Een vloeimiddel reinigt in feite het oppervlak en verbetert de stroom van het koper", vertelt Pete me. "Denk eraan, je kunt nooit teveel flux hebben! Je zult ook merken dat de flux bij een bepaalde temperatuur verandert van oranje naar glazig. Zullen we dan?” In het begin ben ik erg timide en ongecoördineerd. Het voelt vreemd om de omvangrijke soldeerbrander in de ene hand te houden en het dunne staafje soldeer in de andere. Maar na de eerste hulp van Pete, die kleine cirkelvormige bewegingen maakte met mijn steekvlamhand om de hitte gelijkmatig te verdelen, kreeg ik het onder de knie.
"Het is een beetje alsof je op één been probeert te staan terwijl je op je hoofd klopt terwijl je over je buik wrijft", lacht hij. Nu is het tijd om de soldeerbrander uit te zetten en Pete vertelt me dat ik een half behoorlijk resultaat heb behaald. Een snelle stop bij de zandstraler om overtollig vloeimiddel en koper op te ruimen volgt, en ik begin te denken dat ik een redelijk goede framebouwer zou kunnen zijn.
De volgende twee dagen in de werkplaats zijn even amusant als frustrerend. Ik verbind de vorkuitval relatief gemakkelijk met de vorkbladen en de stuurbuis met de vorkkroon (hoewel de laatste wat zandstralen nodig heeft om de Forged in the Fires of Mordor-look af te werpen die mijn handelsmerk is geworden). Binnenkort worden er nog meer buizen in de framemaat geklemd.
In het begin zijn het alleen de zitbuis, het trapashuis en de balhoofdbuis, maar al snel worden zowel de boven- als de onderbuis toegevoegd, die eerder dienovereenkomstig zijn verstekt. Op woensdagmiddag wordt de voorste triangel inclusief zadel en balhoofdbuisklemmen geklemd en klaar om gesoldeerd te worden. Het solderen van de voorste driehoek is een vervelend proces met drie locaties die achter elkaar moeten worden gesoldeerd. Ik dans rond de mal en probeer Pete's aanwijzingen op te volgen zonder hem te verbranden terwijl hij het frame ronddraait om bij de volgende joint te komen. Meer dan eens verschijnt er een hand die de mijne wegtrekt van een plek zodat ik hem niet oververhit, of terugbrengt naar een plek waar het koper niet genoeg is gesmolten. Maar na drie kwartier gaan de gordijnen van de werkplaats open en glinstert een – in mijn ogen althans – perfecte voorste driehoek in de zon.
Op de finishlijn
Donderdag is de wisseling van de wacht en neemt Rob het over. Hij lijkt tevreden met mijn vooruitgang en de komende twee dagen pakken we de achterste driehoek aan. De uitvaleinden sluiten aan op de liggende achtervorken en alles loopt soepel. Maar dan stuiten we op het eerste obstakel. "Kijk naar het ontwerp, de liggende achtervorken zouden 420 mm moeten zijn, toch?", Vraagt Rob. "Ik denk dat je te veel hebt weggenomen." Natuurlijk komt trots vóór de val van 4 mm en ik vijlde tot 416 mm. Gelukkig geeft Rob de all-clear. In tegenstelling tot elke andere buis, zoals de bovenbuis, is deze fout hier niet zo wild. Zodra de andere liggende achtervork is afgesteld, plaatsen we ze allebei.
“We bevestigen de stutten gewoon met een beetje soldeer. Hierdoor zijn ze gemakkelijker te verplaatsen bij het uitlijnen van het frame dan wanneer de punten al volledig aan elkaar zijn gesoldeerd”, legt Rob uit. En het komt zoals het moet. Als we een testwiel in de uitvaleinden houden, wordt al snel duidelijk dat de achterkant 2 mm naar rechts is verschoven. Niet te veel, zou je denken, maar Rob is niet tevreden.
"Twee millimeter tolerantie is misschien goed genoeg voor in massa geproduceerde frames, maar we kunnen beter dan dat." Met een beetje trekken en duwen krijgen we de liggende achtervorken recht. Dan is het tijd voor het laatste stukje van de puzzel: de staande achtervorken.
Tot nu toe waren alles mofverbindingen die met messing gesoldeerd zijn. Omdat de staande achtervorken echter van achteren tegen de zitbuis moeten rusten, zijn er geen mouwen. Dit houdt in dat de boveneinden eerst tot op een haarbreedte in verstek moeten worden afgezaagd en daarna sokloos moeten worden gesoldeerd. Rob legt me uit dat mouwloos solderen een stuk lastiger is, daarom ben ik deze week voor het eerst gewoon toeschouwer.
Al jaren vraag ik me af of ik op een dag niet eens een tweede Ernesto Colnago kan worden. Maar het werk van Rob - het aanbrengen van het zilversoldeer op de stutten zoals een kunstenaar met een penseel verf op het canvas aanbrengt - is voor mij voldoende antwoord. Op een paar kabelgeleiders en kabelstoppers na is het frame compleet. Ik realiseer me echter hoeveel een deel van de ervaring van Pete en Rob is, en hoe weinig een framebouwer ik ben.
Maar ondanks hun advies - waarvan er genoeg waren - heb ik een goed gevoel dat ik dit frame heb gebouwd. Op maat gemaakt, uniek en mooi in mijn ogen. Dit is absoluut een droom die uitkomt en iets om trots op te zijn. Dus waar is de dichtstbijzijnde coffeeshop?
De afwerking
Dit geeft het frame net dat beetje extra. "De afwerking is wat je fiets echt definieert", zegt Stuart Harris van Ooey Custom Paint. Na een korte beschrijving van hoe ik mijn lijst eruit wil laten zien - "Mhh, ik hou van oranje!" - ontvang ik een ontwerp via e-mail. Een paar kleine veranderingen later is mijn zelfgemaakte lijst klaar om geschilderd te worden. Je moet rekening houden met maximaal twee weken voordat je je goede stuk terugkrijgt.
Uiteraard speelt ook de complexiteit van het ontwerp een rol. Fietser heeft gekozen voor wat belettering. Voor het schilderen moet het frame worden gezandstraald, vervolgens geprimed en geëtst (een maatregel om roest te voorkomen), waardoor de afwerking smetteloos en duurzaam zal zijn. Omdat ons ontwerp relatief eenvoudig was, duurde het allemaal maar ongeveer een week. De prijs lag daarentegen wat ingewikkelder, de verfbeurt kostte ons €470. Zeker, niet bepaald goedkoop, maar zeker de moeite waard voor een unieke look.
Laat een bericht achter