Wielrennen: Vorige week werd bekend dat de UCI de Supertuck en wapenoplegging in de toekomst wil verbieden. Op 1 april gaan de nieuwe regels en verboden in. We hebben het onderwerp onder de loep genomen en de pro's aan het woord gelaten.
Verboden vanaf 1 april: Supertuck & wapenoplegging
Nee, het is geen aprilgrap. De UCI wil vanaf 1 april geen prof meer zien die in de Supertuck-zitpositie de afdalingen afwarmt of in de tijdritpositie zijn armen op het stuur legt. De World Cycling Federation rechtvaardigt dit met het argument van veiligheid. In de brief staat duidelijk: “Het is verboden op de bovenbuis te zitten.” Deze zithouding – de zogenaamde Supertuck – is de laatste jaren populair geworden, vooral dankzij Chris Froome. In de 8e etappe van de Tour de France 2016 lanceerde hij zo'n aanval over een heuveltop en behaalde hij een voorsprong van 13 seconden op zijn tegenstanders.
Op het vlakke zien we veel profs hun onderarmen op het stuur laten rusten, vooral in ontsnappingsgroepen. Waarom? Omdat de luchtweerstand minder wordt en de houding comfortabeler. Niet echt een probleem als de UCI ook tijdritsturen zou toestaan in wegwedstrijden. Maar het gebruik hiervan is jaren geleden verboden. Sindsdien leggen de pro's hun armen op dezelfde manier op het stuur - alleen zonder de bijbehorende bevestiging. Ook dit wordt vanaf 1 april verboden.
Wat zijn eigenlijk de voordelen van deze twee zithoudingen?
Natuurlijk werd ook het pure effect van de nieuwe verboden wetenschappelijk geanalyseerd en in twijfel getrokken, want er is bijna niets in de wielersport dat niet is onderzocht. De aerodynamica-specialisten van SwissSide hebben alles onder de loep genomen. Hier moet alles volledig neutraal worden bekeken en mag alleen naar de gegevens worden verwezen.
Wat brengt de Supertuck?
De Supertuck is al lang een beproefd middel om een voorsprong te krijgen op een snelle afdaling. Om weg te kunnen ontsnappen uit een grotere groep of het peloton, moet je een beduidend hogere snelheid laten zien. Niet voor niets is de Supertuck niet alleen een downhill-positie geworden, maar bijna een tactische variant. Maar hoeveel sneller is het echt?
Uit de aerotest bleek dat het verschil in luchtweerstand bij een realistische afdalingssnelheid van rond de 70 km/u maar liefst 135 watt is. Bij een afdaling met een stijgingspercentage van 8% ga je uit van een 5km/u hogere topsnelheid als je kiest voor de Supertuck-positie. Dit scheelt zo'n 10 seconden op een afdaling van 30 kilometer.
Met andere woorden: een rijder krijgt ongeveer 30 seconden voorsprong op de afdaling als hij de Supertuck-positie kiest en zijn tegenstander in het zadel blijft. Als deze stelling niet meer mag, valt deze tactiek weg. Men moet echter natuurlijk ook zeggen dat tot nu toe zowel vluchters als achtervolgers de positie hebben ingenomen en daarom had dit voordeel waarschijnlijk zichzelf moeten opheffen. Het zal waarschijnlijk nog veel meer de rijstijl, de acceleratie na de bochten en de bereidheid om risico's te nemen zijn die het verschil maken in afdalingen - Supertuck of niet.
wat brengt "Op je armen liggen/tijdritpositie"?
De tweede omstreden regel is het verbod op wapenoplegging. Vooral ontsnappingen of sprintvoorbereiders hebben er vaak gebruik van gemaakt op het vlakke om energie te besparen door de tijdritachtige houding. Door deze positie kan ook een groot aerodynamisch voordeel worden behaald ten opzichte van de trekstang. Bij een echte snelheid van 50 tot 60 km/u is het verschil tussen positie in de trekstang met armen half gebogen of "Tijdrit positie" tussen 24 en 41 watt.
Over een parcours van 10 km met typisch racevermogen is dit ongeveer 13 seconden. Ervan uitgaande dat iedereen in dezelfde positie rijdt, d.w.z. zowel de leider van de ontsnapping als die van de achtervolgers, zou er geen verschil zijn. In werkelijkheid is de achtervolgende groep echter zelden zo gedisciplineerd geweest als de ontsnappingen en heeft niet altijd de beste aerodynamische positie ingenomen in vergelijking met hen. Vooral in de finale zorgde dit zeker voor veel meer spanning en gaf het de ontsnappingen wat meer kans om de overwinning binnen te slepen.
Veel professionals hebben kritiek op de verboden van de UCI
Chris Froome houdt van hem, Lance Armstrong haat hem. De Supertuck verdeelt zelfs de profs. Eén ding is echter duidelijk: deze aerodynamische zitpositie brengt een snelheidsvoordeel en dus ook een tijdsvoordeel met zich mee. De chauffeurs voelen zich nog steeds veilig. Daarom kijken veel professionals kritisch naar de verboden.
Rick Zabel:
"Nu wordt het belachelijk."
Iljo Keisse:
“Hoe we fietsen en bergafwaarts gaan, bepalen we zelf. Bij de UCI moeten ze er eerst voor zorgen dat alles waar ze verantwoordelijk voor zijn in orde is..."
Matteo Trentijn:
"Het spijt me dit te moeten zeggen, maar u hoefde alleen maar uw e-mail te checken en de voorgestelde regels te downloaden. Nu tweeten dat ze niet op de hoogte waren, is eenvoudig. Maar er zijn e-mails gestuurd naar meer dan 800 chauffeurs en ik kan je vertellen dat slechts 16 chauffeurs de informatie hebben gedownload.”
Simon Geschke:
"En hoe zit het met de sprints bergafwaarts, zoals die in de Ronde van Polen vorig jaar waarbij bijna iemand om het leven kwam?
Hoe zit het met afdalingssprints zoals die in de @Tour_de_Pologne vorig jaar dat bijna iemand doodde @UCI_cycling ? https://t.co/x55A7dfHXs
— Simon Geschke (@simongeschke) 4 februari 2021
Commentaar van Florian Nowak: "Waren deze posities echt het grootste veiligheidsprobleem in de wielersport?!"
De twee verboden moeten in beginsel onafhankelijk van elkaar worden beoordeeld. De Supertuck is één ding, het is niet echt nodig om deze zogenaamd gevaarlijke positie hier in te nemen. Want om eerlijk te zijn: iedereen die ooit zo heeft gereden, zal snel merken dat het niet echt prettig aanvoelt - in de zin van comfortabel. Desalniettemin zijn we in de professionele of racesport en helaas accepteer je nu risico's en verleg je de grenzen. Juist hier wordt de rolmodelfunctie van profwielrenners al snel in de ring gegooid om dit verbod te rechtvaardigen. Deze rolmodelfunctie kan echter worden overgedragen naar alle andere sporten en levensgebieden. Het maakt niet uit of het autoracen is, waarbij coureurs met meer dan 300 km/u een bocht nemen, of skiërs die met 140 km/u de Streif in Kitzbühel afdalen, elke sport brengt idolen, helden en rolmodellen met zich mee. hebben een zekere Bear-verantwoordelijkheid. Toch zijn dit nog steeds perfect getrainde sporters die in dit geval niets anders doen dan fietsen. Je zou jongeren of amateurrijders niet aanraden om 0 kilometer bij 200 graden en stromende regen te tackelen, maar mensen knijpen vaak een oogje dicht of leggen uit waarom "Het zijn professionals" werkte. Desalniettemin kan dit verbod in ieder geval gedeeltelijk worden gerechtvaardigd.
De tweede innovatie – het verbod op de oplegging van wapens - maar schiet voor velen de spijker op de kop en roept behoorlijke vragen op of dit wel zo'n groot veiligheidsprobleem is in het professionele wielrennen. Uiterlijk vanaf dit punt lijken de eisen van de profs om eerst te proberen betere veiligheidsconcepten te vinden en het echte gevaar uit de race te halen door verbeterde barrières of routes meer dan gerechtvaardigd. Er is mijns inziens nog een punt van kritiek dat niet bepaald onbelangrijk is. Want juist het opleggen van wapens brengt voor iedere fietser in ieder geval enige afwisseling in de zeer beperkte zitposities. Hier vraag ik me wel eens af of de verantwoordelijken wel eens meerdere dagen achter elkaar 200 kilometer hebben gereden. Af en toe hoef je alleen maar je handpalmen te ontlasten en een paar meter of kilometers in een andere houding te bewegen. Ook ik rij tijdens trainingen vaak lang met mijn armen aan het stuur en het gaat echt niet om snelheidsvoordelen of iets dergelijks.
Tot slot wil ik nog een open vraag stellen:
Is er op dit moment slechts één beroepsbeoefenaar actief die de nieuwe regels publiekelijk onderschrijft
en campagne voeren om de Supertuck te verbieden?