Test: Sram Red eTap – heerlijk draadloos schakelen

SRAM Red eTap-test: de gloednieuwe SRAM Red eTap in de Velomotion-veldtest: de draadloze groep bevalt met de beste functie en fascinerende mogelijkheden. Maar het zal nog wel even duren voordat je er meer dan een paar kilometer blij mee kunt zijn.

Soms worden verwachtingen overtroffen, soms worden ze teleurgesteld - en soms is het precies zoals je je had voorgesteld. Dat laatste is vooral het geval wanneer je veel tijd hebt gehad om je voor te bereiden op wat komen gaat en je voor te stellen hoe het precies zou zijn.

SRAM heeft de wielerwereld behoorlijk wat tijd gegeven om na te denken over een aankomende elektrische aandrijflijn. Sinds de zomer van 2013 was duidelijk dat de Amerikaanse groep werkte aan een alternatief voor Shimano's Di2 en Campagnolo's EPS; in december 2013 begonnen de eerste foto's op internet te circuleren. Over de betekenis van de afzonderlijke componenten en de schakelfunctie kon toen alleen maar worden gespeculeerd. De zwarte doos aan de achterkant van de achterderailleur werd geïnterpreteerd als een motor, en er werd ook aangenomen dat SRAM het DoubleTap-principe zou elektrificeren - tikken op de hendel voor de hogere versnelling, een lange druk op de knop voor de lagere versnelling. In die tijd was er nog geen sprake van draadloze signaaloverdracht. De lijnen waren tenminste duidelijk te zien; Aan de stuurpen van de testcrosser was een kastje bevestigd, waar naar alle waarschijnlijkheid de besturingselektronica in zat, en wellicht ook de batterij voor het hele systeem.

Schakelen met de Sram Red eTap: rechts omhoog, links omlaag

De basisprincipes van het systeem lagen toen echter al vast. De kabel en de besturingseenheid waren niets anders dan dummies, hoewel zelfs de testrijders niet beseften dat de versnellingen echt draadloos werkten - met een transmissieprotocol genaamd Airea, dat werd beschreven als "onkraakbaar". Ze moeten echter hebben geweten hoe ze moeten schakelen: omhoog op de rechterhendel, omlaag aan de linkerkant, door beide schakelpaddles in te drukken, wordt de voorderailleur geactiveerd.

En daarmee zijn we in het heden beland. De technische details van de SRAM Red eTap zijn inmiddels bekend: de achter- en voorderailleurs hebben hun eigen accu (identiek op beide schakelunits); Knoopcellen in de hendels leveren energie. Satellietschakelaars kunnen worden verborgen onder het stuurlint, die met kabels zijn verbonden met de respectievelijke remhendel en dezelfde schakellogica volgen.

Zoals ik al zei: iedereen die geïnteresseerd is in moderne racefietstechnologie weet dit uiterlijk sinds Eurobike 2015. Hoe het er in de praktijk uitziet, is echter grotendeels onbekend, vooral omdat testfietsen momenteel nog uiterst zeldzaam zijn. Het is in ieder geval niet de verwachting dat de groep voor de zomer met de verkoop begint.

Als onderdeel van een evenement georganiseerd door Pressedienst-Fahrrad hadden we nu de gelegenheid om een van de weinige mobiele eTap-fietsen op de proef te stellen: een Felt F FRD, met de Zipp 404 en aanbouwdelen van de SRAM-dochter, het is een behoorlijk begeerlijke racer. Superlicht, wendbaar en zeer stijf, het is een perfect geschikte basis voor de Sram Red eTap.

Laten we, voordat we vertrekken, even kijken naar de groepset: de hendels zijn ongeveer hetzelfde als hun mechanische tegenhangers, maar lijken niet zo ver naar buiten te staan. Wie de huidige remhendels van Red en Force gewend is, zal bij het vastpakken nauwelijks verschil merken. De vorm en grootte van de schakelpaddle is ook niet merkbaar veranderd - daarover later meer.

De achterderailleur en voorderailleur zijn natuurlijk aanzienlijk groter dan de mechanische onderdelen - en groter dan de elektronische onderdelen van de concurrentie, wat te danken is aan de batterijen. Dit is echter nauwelijks merkbaar op de complete fiets. Het crankstel is hetzelfde als het mechanische rood, maar is nu matzwart in plaats van glanzend; ook de remmen zijn technisch ongewijzigd. Wat ook betekent dat iedereen die rijdt met onderdelen met elf versnellingen van SRAM alleen hendels, achterderailleur en voorderailleur nodig heeft om elektronisch te upgraden.

Laten we naar de basis gaan: de functie van de nieuwe Sram Red eTap

Nu dat duidelijk is, komen we bij de essentie: de functie van het nieuwe circuit. En hier is er bijna een kleine anticlimax, want wat in het begin werd gezegd, wordt hier bevestigd: de elektronische Red werkt net zo goed als we ons hadden voorgesteld.

Iedereen die al wat ervaring heeft opgedaan met Di2 en EPS weet hoe elektronisch schakelen in principe aanvoelt: de besturing is wat ver weg, want waar je voorheen de ingedrukte hendel los moest laten om de versnellingspook los te laten en de ketting op de kleinere tandwiel laten vallen het gebeurt nu direct. Bij het terugschakelen valt het nog meer op: bij mechanische systemen duw je de ketting als het ware op het grotere tandwiel, waardoor deze zachter en harder kan worden. De elektronica ontneemt u deze mogelijkheid; het bepaalt hoe snel de achterderailleur naar binnen beweegt. Het SRAM-systeem verschuift overigens niet bij stilstand; Dit betekent dat als u per ongeluk op de hendel tikt, er geen zijdelingse druk op de ketting is.

Dus laten we gaan - we starten, versnellen en schakelen op. Tot nu toe verschilt de eTap nauwelijks van de mechanische Red: een lichte druk op de rechter schakelpeddel laat de ketting zoals gewoonlijk naar rechts bewegen. Klak, klak, klak - de powerdome-cassette becommentarieert het schakelen met zijn rijke geluid. Dat gaat zo vlot als je het kent. Maar nu komt de eerste grote schakelinnovatie: we tikken links, en de ketting ligt al op het grotere tandwiel. Nogmaals, een derde keer - je begreep vrij snel hoe het werkt; het onbekende maakt plaats voor routine.

Omdat de ketting al ver naar links staat, schakelen we vooraan op door beide peddels in te drukken: de ketting loopt soepel op het grote blad, waarbij de snelheid van het schakelproces natuurlijk afhangt van de trapfrequentie. En net zo soepel gaat de ketting van schakels terug naar binnen. Overigens is de voorderailleur op de testfiets op voorbeeldige wijze afgesteld, zodat we ons kunnen verheugen op 22 versnellingen zonder te schuren.

De schakelaars zijn vanuit de trekstangstand goed te bereiken, zeker omdat ze lekker lang zijn. Dit toont een groot voordeel ten opzichte van de mechanische SRAM: bij de laatste is het niet noodzakelijkerwijs mogelijk om de veerkracht van de achterderailleur of voorderailleur vanuit de stuurbocht met slechts vingerdruk tegen te gaan; Pols of zelfs onderarm moet worden gebruikt.

Natuurlijk had SRAM de schakelpaddle kunnen verkleinen of helemaal laten verdwijnen - kleine knopjes op de remhendel zouden het hebben gedaan, toch? Helemaal niet, want het grote oppervlak in combinatie met het duidelijke drukpunt zorgen voor een veilige bediening in elke situatie - ook met dikke winterhandschoenen of bij sterke trillingen. Het was een goed idee om dit deel van de DoubleTap mechanische hendels te behouden.

Het verplaatsen van "Sprint-Shifter" op de trekstang lijkt niet nodig gezien de gemakkelijke toegang tot de schakelpaddles; op de topstang blijken ze echter zeer comfortabel te zijn - ook al waren ze niet optimaal gepositioneerd, zoals op de testfiets. De duwers zijn vrij groot en daardoor makkelijk in gebruik; de truc zal zijn om ze zo te plaatsen dat je alleen je vingers hoeft te bewegen om te schakelen.

De kleine batterijen van de Sram Red eTap passen in de zak van het shirt

Natuurlijk hebben we ook de batterijen aangepakt. Ze worden aan de onderkant ingehaakt en aan de bovenkant vastgeklikt met een metalen lipje; ze zijn zo klein dat je altijd een reservebatterij in de zak van je trui kunt meenemen. SRAM spreekt overigens van een gebruiksduur van 60 uur – dus bijna geen enkele batterij zal meer dan twee keer per maand aan de lader moeten.

Daar is hij dan, de revolutionaire Red eTap: een snelle en soepele elektrische shifter die net zo goed werkt als de fans van de SRAM-groepen waarvan ze dromen. Men kan ook gaan dagdromen bij de mogelijkheden die framefabrikanten bieden door draadloos te schakelen: Ineens zijn boringen, doorbuigingen, geleidingen en aanslagen overbodig; alleen de achterremkabel moet in of op de bovenbuis worden geleid. Dit vraagt om "eTap-only" frames - vooral kleine fabrikanten met individuele productie moeten hun oren spitsen. De hele groep zou iets meer dan 1.900 gram moeten wegen; met mogelijk lichtere frames die daarop zijn afgestemd, zou de eTap moeten zorgen voor zeer lichte racemachines.

Zoals verwacht is de prijs van de complete groep hoog rond de 2.700 euro, maar relativeert het als je naar de concurrentie kijkt: een Dura-Ace Di2 kost officieel zo'n 3.400 euro, een Campagnolo Record EPS bijna 3.700 euro. De Red eTap-upgradekit is al online verkrijgbaar voor 1.550 euro, maar is nog niet verkrijgbaar. Geïnteresseerde wielrenners moeten misschien tot de zomer wachten voordat ze de nieuwe onderdelen op hun fiets kunnen schroeven - wat vrij snel zou moeten gaan vanwege het ontbreken van bedrading.

Een hydraulische versie van de eTap staat nog niet ter discussie - althans niet officieel. Dat zou kunnen veranderen voor het veldritseizoen 2016/17 - maar naar onze mening zou de racefiets sowieso een paar trekjes aan de kabel moeten kunnen behouden.

Conclusie

Onze verwachtingen van de Red eTap waren hooggespannen - het systeem voldeed, zo niet overtrof ze in praktijktests. Omdat de schakeling buitengewoon goed werkt, erg leuk is en een fascinatie uitstraalt die de bekende bedrade schakelingen niet hebben. Ervan uitgaande dat de Airea-transmissie zo betrouwbaar werkt als beloofd, verhelpt de eTap ook alle nadelen op het gebied van montage, gevoeligheid en uiterlijk die shifters met bowdenkabels of elektrische kabels met zich meebrengen.