3T Exploro Racetest: een gravelbike die racefiets en offroader combineert? Met de Exploro Race zet 3T een grote stap in deze richting - en in de test laat de aerobike zien dat de berekening werkt.
Het definiëren van de term "grindfiets" is nog ingewikkelder geworden met de Sram XPLR. De nieuwe groep, met onder meer een verende voorvork en een elektronisch gestuurde dropper post, brengt het genre weer dichter bij de mountainbike, en er is al een verhitte discussie gaande of zoiets überhaupt nog "grind" is. Slechts één ding lijkt zeker: een gravelbike moet zijn uitgerust met een drop-stuur; anders kan het zo dicht bij de MTB of racefiets zijn als de fabrikant verkiest. De charme van de jonge soort ligt immers in zijn veelzijdigheid, die het resultaat is van competent zijn op verschillende terreinen.
3T Exploro Race - Een gravelbike voor wielrenners
Er zijn echter maar weinig grindfietsen die in de eerste plaats gericht zijn op wegrijders. Natuurlijk kan vrijwel elke gravelbike met smalle banden op asfalt worden gereden, maar de klassieke crosser is daar eigenlijk beter geschikt voor, omdat zijn geometrie is afgestemd op sportief gebruik. Veel huidige gravelbikes daarentegen zijn meer gebaseerd op MTB's met een lange bovenbuis en korte stuurpen en hebben een redelijk rechte, toergeoriënteerde zitpositie. En last but not least, bevestigingspunten voor vorkdragers, enz., omvangrijke buisvormen en een grote doorvoer op frame en vork beïnvloeden het uiterlijk van de meeste gravelbikes - zoiets ziet er niet uit als een volbloed racefiets, zelfs niet met 28 banden. Vooral omdat moderne racefietsen aerodynamische vormen nodig hebben, en die zijn in de gravelsector praktisch onbestaande.
3T trok nog meer aandacht met het concept van de Exploro, dat vanaf het begin werd geadverteerd als een "one and only" model - in navolging van het oude idee om een fiets met twee of drie wielstellen aan te passen aan een grote verscheidenheid aan omstandigheden. En met de in 2020 gepresenteerde 3T Exploro Race, die parallel aan het Exploro Team wordt aangeboden, heeft 3T dit concept weer aangescherpt.
Zowel optisch als technisch is de Race een nogal ongebruikelijke gravelbike - een fiets waarvan het silhouet nauwelijks verschilt van dat van een moderne "aero road" racer. De staande achtervorken ontmoeten elkaar laag in de zitbuis, die geschulpt is en de banden dicht omhelst, en alleen de neerwaartse liggende achtervorken geven aan dat dit een offroader is. Vanuit andere perspectieven bekeken, zult u merken hoe breed de achterkant en vork zijn. Dat laat voldoende ruimte over voor dikke banden; aan de andere kant is een van de vele aerodynamische trends het creëren van ruimte tussen spaken en framebuizen om turbulentie te voorkomen.
De vork valt ook op door zijn bijzonder platte vorkkroon, die is gebaseerd op de wetenschap dat het in het tijdperk van schijfremmen weinig zin heeft om ruimte te reserveren voor een remboring. De totale lengte van de vork komt overeen met die van een racefietsvork; Hierdoor hoeft de balhoofdbuis niet zo kort te zijn als bij veel gravelbikes, wat weer ten goede komt aan de geometrie. Hetzelfde geldt voor de aerodynamica, want als je er vanaf de zijkant naar kijkt, merk je hoe dicht de band bij de onderbuis zit - zelfs met een band van 30 mm is de opening veel kleiner dan bij een conventionele gravelbike die is uitgerust met 40 mm banden.
Extreem brede onderbuis
De onderbuis zelf is een van de meest ongewone kenmerken van de 3T Exploro Race. Het is aan de bovenkant afgeplat en verbreedt van 46 tot maar liefst 75 mm in het gebied van de flessenhouder - een aerodynamische maatregel die de drinkfles volledig uit de wind haalt. Dit alles volgt het idee van "echte aerodynamica" - de fiets moet ook gestroomlijnd zijn bij realistische rijsnelheden, niet alleen in de windtunnel. Het gebruik van een aero-zadelpen met Kammtail-profiel - vooraan afgerond, achteraan afgevlakt - is daarom ook consequent, wat je bij vrijwel geen enkele andere gravelbike tegenkomt.
Naast deze bijzondere kenmerken van de framevorm is het vooral de geometrie van de Exploro die hem onderscheidt van conventionele gravelracers. Op de 56 testfiets is de stuurhoek 72 graden, wat behoorlijk steil is voor een gravelfiets; Met 415 mm zijn de liggende achtervorken één tot twee centimeter korter dan bij conventionele Gravellers. Ook de wielbasis, 1.015 mm op de testfiets, is kort; de stoelgeometrie, die tot uiting komt in de stapel en het bereik, is evenwichtig en sportief. Om ervoor te zorgen dat de zithouding niet te gestrekt wordt, is er op de fiets van 56 cm een stuurpen van 100 mm gemonteerd, maar die kan worden vervangen door een langere.
Geometrie en banden zijn natuurlijk niet het enige dat de racefiets onderscheidt van de gravelbike. Geïnspireerd door cyclocrossfietsen, zijn veel gravelfietsen uitgerust met monotandwielen in combinatie met een brede cassette. Dit werkt off-road prima, omdat hoge overbrengingsverhoudingen en een fijne gradatie daar niet absoluut noodzakelijk zijn, maar een lichte bergversnelling tot "reductie" wel. Op de weg is dat echter niet genoeg: de combinatie van minimaal 4:1 versnellingen snel schakelen, men springt op het gebied van hoge overbrengingsverhoudingen en een redelijk gemakkelijke bergversnelling à la 34-28 zoals op een racefiets niet kan worden gerealiseerd met "One by". Onze alleskunner voor off-road en on-road moet daarom worden uitgerust met een dubbel kettingblad - en hier komt de nieuwe Sram Rival eTap AXS om de hoek kijken, die pas in de zomer werd geïntroduceerd en nu door 3T wordt gespecificeerd op de Exploro. De elektronische 2×12-groep is juist interessant vanwege de gradatie van het kettingblad: op de Exploro wordt hij geleverd met 46/33 tanden, gecombineerd met een 10-36 cassette. Sram biedt nu ook de Rival-cassette aan in 10-30, plus de sensationeel smalle 10-28 van de Force-groep - en dat betekent dat je door het verwisselen van de cassette net zo gemakkelijk grind kunt rijden met zowel een reductie als een fijne schaalverdeling wielrennen, waarbij de sprong tussen de twee kettingbladen met 13 tanden lekker klein is. Dit is een set-up die helemaal geen compromissen sluit - tenzij je een 'mullet drive' in mountainbike-stijl wilt met een '52 reddingsgordel achteraan. Maar je kunt niet alles hebben.
Kunnen er dus banden van elke breedte op de 3T Exploro Race worden gemonteerd? Deze vraag kan het beste met "Ja" worden beantwoord, want het gaat natuurlijk ook om wat zinvol en wenselijk is. De Exploro is ontworpen voor banden vanaf 35 mm breed en als je 650B wielen monteert kun je zelf 60 mm brede pantoffels aantrekken, die de beschikbare ruimte in de breedte volledig opvullen en de fiets geschikt maken voor trails. 3T levert de Exploro met 35 Pirelli Cinturato Gravel M uit; een echte 40 mm brede Schwalbe G-One Bite past nog steeds vrij gemakkelijk door het frame en de vork en laat de vereiste 4-6 mm lucht achter. Als u echter dergelijke banden wilt monteren, dient u de meegeleverde kleeffolies aan te brengen, die de onderkant van de vorkkroon en de achterdriehoek beschermen tegen krassen.
WAM en RAM: niet al te nuttig
Om de bandenkeuze gemakkelijker te maken, bedacht 3T het concept van WAM en RAM - "Breedte zoals gemeten" en "Radius zoals gemeten", d.w.z. gemeten breedte en gemeten straal in tegenstelling tot de informatie op de zijwand van de band en afhankelijk van velgen van verschillende breedtes. Dit is echter niet erg nuttig, omdat men ervan uit kan gaan dat een band met de ETRTO-maat 42-622 en hoger te hoog is voor het frame en de vork. In de racefietsmodus reden we op de fiets met Schwalbe Pro One 30s, die qua gewicht en handling erg goed werken, veel manoeuvreerruimte bieden in de bandenspanning en, last but not least, er goed uitzien met het frameconcept.
Logischerwijs is de 900 Pirelli Cinturato Gravel M gemonteerd op solide Fulcrum Rapis Red 35 wielen onze eerste keuze om te testen. Snel omgebouwd tot tubeless, rolt de vrij ruwe band aangenaam gemakkelijk op asfalt - bij 30 km/u in de comfortabel gestrekte zitpositie op de Exploro ontstaat een sportief rijgevoel. De fiets is even stabiel als levendig; er gaat geen opdringerig karakter schuil achter de onafhankelijke designtaal. Bij het accelereren wordt de zeer hoge framestijfheid duidelijk, wat niet verwonderlijk is gezien het brede trapasgebied; De brede achterdriehoek zorgt er echter ook voor dat je snel met je hiel tegen het frame strijkt. Ook de voorkant van het frame, dat maar liefst 1.100 gram weegt, is extreem stabiel, waardoor stuurcommando's direct worden uitgevoerd. Op losse, droge grond valt de Pirelli Gravel M op met een matige grip in bochten - geen wonder, gezien het profiel dat is afgestemd op vochtige, zachte grond. Gereden op meer veeleisend terrein met 40 banden, verschilt de 3T alleen van conventionele gravelfietsen in termen van zitgeometrie. Wie veldritfietsen gewend is, zal goed overweg kunnen met de vrij gestrekte houding op de 3T en kan zich verheugen op veel druk op het voorwiel.
De cockpit en het zadel vielen meteen: het Superergo-stuur is omwikkeld met schokabsorberende en zeer gripvaste tape en het korte Fizik-zadel knelt nergens. Een duidelijke verbetering ten opzichte van het Exploro Team is te zien in de zadelpen: deze is nu uitgerust met een gebruiksvriendelijke Ritchey-klem in plaats van het omslachtige 3T-eigen systeem met getande cilinders die in elkaar zijn gestoken. Een typisch Gravel kenmerk mag niet ontbreken bij de Race, namelijk de schroefdraadgaten op de bovenbuis voor een kleine tas. Hier zijn ze echter ver naar achteren geplaatst, aangezien de remleiding van bovenaf in het frame loopt vlak achter de stuurpen. Een iets grotere bovenbuistas, die ook op de stuurbuis onder de stuurpen wordt vastgehouden, kan niet worden bevestigd. Onder de onderbuis kan een derde bidon worden vastgeschroefd; Er zijn drie gaten in de onderbuis, waardoor een enkele fles dichter bij de trapas kan worden geplaatst om de aerodynamica te optimaliseren.
Aero: ook handig voor grind
Maar moet een gravelbike überhaupt "aero" zijn? 3T debatteert met eindeloze uren in de tegenwind van typische Amerikaanse gravelraces; Omstandigheden waarin u ook bij lagere snelheden moet profiteren van een geoptimaliseerde aerodynamica. Als je de fiets op de weg gebruikt, ben je blij met een of twee watt die de framevormen besparen als je hard rijdt.
Dus hoe rijdt de 3T Exploro Race op de weg? Kortom: als een zeer stijve, wendbare en uitgebalanceerde racemachine. De fiets wordt als torsiestijf en zeer voortstuwend ervaren, richtingsstabiel bij hoge snelheden en beheersbaar bergopwaarts wanneer je uit het zadel trapt - maar niet overdreven comfortabel "dankzij" de aerovork en zadelpen. Bij snelheden boven de 35 km/u en snelle afdalingen voel je de aerodynamische voordelen van de 3T - in ieder geval in vergelijking met de standaard racefiets met ouderwetse ronde buizen en platte aluminium velgen. Wat het rijgedrag op de weg betreft, hoef je met de Exploro zeker geen compromissen te sluiten, tenzij je andere voorkeuren hebt op het gebied van zadel- en stuurgeometrie - maar dat is bij elke racefiets het geval.
Ook qua gewicht weet de 3T te overtuigen. Met zijn Fulcrum-wielen weegt hij 8,67 kilo na ombouw naar tubeless; In de racefietsmodus drukken 1.600 gram carbon wielen en 30 mm Schwalbe Pro One TLE het gewicht net onder de acht kilo - inclusief bidonhouders en pluspedalen. Vergeleken met conventionele disc racers in deze prijsklasse is de Exploro hooguit 300 tot 400 gram zwaarder, en voor een gravelbike is hij sowieso vrij licht.
De 3T Exploro Race - althans in de configuratie met 2×12 versnellingen - vervangt de volbloed racefiets en geeft tegelijkertijd vrijheid in de keuze van routes die met deze fiets nooit mogelijk zouden zijn - van hobbelige bospaden tot echte trails. Hij komt zo dicht in de buurt van het ideaal van het "one and only"-model als bijna geen andere gravelbike op de markt. Andere configuraties zijn ook beschikbaar - van de GRX 1x voor een instapprijs van 4.499 euro tot het topmodel met Sram Force AXS 1x Torno voor 6.799 euro. En als je wilt, kun je de frameset kopen om zelf te monteren – voor 3.499 euro of ongelakt voor 3.299 euro.
ingo stiebe zegt
Bedankt voor het goede en uitgebreide verslag. Ik heb nu precies deze fiets gekocht en kan alleen maar bevestigen wat hier beschreven is.
Blijf zulke gedetailleerde en open testen schrijven.
Groetjes Ingo Stiebe